Lotus, de heilige bloem groeit van de modder naar het licht
Lotus als logo
Je komt niet om de lotusbloem heen als je je in de spirituele- of persoonlijke groei-wereld begeeft. De gemiddelde yogastudio heeft een lotusbloem als logo. En – toegegeven – ook Yogashop heeft meer dan één yogamat met een lotus erop. Een tattoo van een lotusbloem is niet de origineelste afbeelding die je kan kiezen.
Wat willen al deze mensen en bedrijven zeggen met die bloem? Waar staat de lotusbloem voor en wat hebben de chakra’s ermee te maken? En de Blauwe Lotus, wat gebeurt er als je die eet?
De lotusbloem staat voor zuiverheid
Je ziet de bloem veel in de boeddhistische en hindoeïstische cultuur waar het naast zuiverheid, ook puurheid, schoonheid en innerlijke groei representeert. In veel oude culturen werd de lotus als goddelijke bloem beschouwd, waaronder in de oud-Egyptische beschaving (daar was vooral de blauwe lotus populair, daarover straks meer). Maar bovenal symboliseert de lotus de transformatie van de duisternis naar het licht.
Symbool voor de transformatie van duisternis naar licht
De lotusbloem begint als zaadje in de modder. Diep in de donkere, moerasachtige bodem van de vijver. Van daaruit ontwikkelen zich soms wel meterslange wortels, die stoppen met groeien als ze het wateroppervlak bereiken. Eenmaal in het licht gaan de lotusbladeren groeien en kan de waterafstotende bloem ontstaan, een soort waterlelie. Ze voeden zich met het zonlicht en de zuurstof. In de ochtend openen de bladeren van de lotusflower, in de avond gaan ze weer dicht.
Spirituele reis
Boeddhisten, hindoeisten en taoïsten vergelijken de manier van groeien van de lotus met de innerlijke en spirituele reis van ons mensen. Vanuit onbewustheid naar bewustzijn. We hebben de modder nodig om te groeien, met de juiste voedingsbodem kunnen we ontsnappen aan het duister en onze schoonheid laten zien.
En ook, persoonlijke verlichting is alleen maar mogelijk met een goede basis en stevig geworteld, geaard zijn op en in de aarde. Daar staat dit plantje voor! Dus als jij vanuit een donkere en moeilijke periode komt en daardoor veel bent gegroeid, dan is het niet gek dat het symbool van de lotus je aanspreekt en je er misschien zelfs wel een tattoo van wil.
Eeuwenoude kiemkracht
De groei vanuit de modder naar het licht is niet het enige bijzondere aan de lotusbloem. Op de bodem van een oud meer in China is een lotuszaadje van 1.288 jaar oud gevonden! Het was nog steeds even vruchtbaar. Dit is het oudst bekende zaad met kiemkracht dat ooit gevonden is. Wat een overlevingskracht.
Het lotus-effect
Een andere eigenschap is het vermogen om smetteloos schoon tevoorschijn te komen uit het slib en de zanderigheid. Dit zelfreinigende vermogen van de bloem wordt ook wel het ‘lotuseffect’ genoemd. Een wetenschappelijke naam hiervoor is hydro-foob, wat letterlijk watervrezend betekend.
De bloem is water- en vuilafstotend, waardoor er nooit water of modder van de omgeving om de bloemen blijft liggen. Dit zorgt ervoor dat de lotus er altijd schoon en puur uitziet. Dit zelfreinigende vermogen komt door minuscuul kleine bobbeltjes op de oppervlakte van de bladeren en bloemen. Dit zorgt ervoor dat het water en vuil er gewoon afrolt.
Lotusbloem en de chakra’s
Een ander woord voor chakra is padma (beiden uit het Sanskriet) en betekent lotusbloem. Elk chakra heeft specifieke eigenschappen en een eigen kleur. (Voor meer uitleg over de chakra’s, lees deze blog). Als een chakra wordt afgebeeld is dit vaak als een lotusbloem.
Evenals lotusbloemen hebben de getekende afbeeldingen van chakra’s ‘blaadjes’. Afhankelijk van welk chakra het is hebben ze 2, 4, 6, 10, 12, 16 of ‘duizend’ blaadjes. Het openen van een chakra kun je je dan voorstellen als het openen van een lotusbloem.
Blauwe Lotus
De blauwe lotus, Nymphaea caerulea, werd lang geleden door de Oude Egyptenaren verbouwd langs de Nijl. Ze was daar van groot spiritueel en cultureel belang, je zag haar afbeelding op kunstwerken en ze was het symbool van bepaalde goden. De bloem heeft een milde psychoactieve en afrodiserende werking en werd als recreatieve en waarschijnlijk ceremoniële ‘drug’ gebruikt.
Lotus voor ceremonies en verbinding
Er is natuurlijk weinig dat je tegenwoordig niet kan krijgen, dus ga naar een willekeurige smartshop en daar vind je keurige zakjes met gedroogde blauwe lotusbloemen. Je kan er thee van zetten, of zoals ik ooit deed (en volgens afbeeldingen op oude graftombes de Egyptenaren ook), in een fles witte wijn doen en een paar uur laten trekken.
De wijn deelde ik met een paar vriendinnen op het gras in de zon, en deze combinatie zorgde voor een heerlijke verbindende middag waarbij de blauwe lotus subtiel, maar zeker merkbaar aanwezig was. En ooit dronk ik het ceremonieel in de woestijn van Egypte, daarvan weet ik alleen nog dat de thee zo bitter was. De woestijn zelf heeft op mij al zo’n sterke hart openende werking, dat ik niet kan zeggen of de blauwe lotus daaraan bij droeg.
Nog een paar weetjes over de lotusbloem
Heiligschennis
In de Thaise cultuur is het een vorm van heiligschennis om een lotus in een vaas of bloemstuk op tafel te zetten. De lotus is in de Thaise cultuur van goddelijk niveau, deze bloem symboliseert de geboorte van Boeddha. Die zet je -hoe mooi ook - niet zomaar in een vaasje op tafel.
Kostbare lotus-olie
De lotusbloem heeft een kruidige en zoete geur. Het wordt veel gebruikt en gewaardeerd in de parfumindustrie. Pas sinds enkele jaren kan men van de lotusbloem ook een olie extraheren. Voor de productie van 1 kilo geurige lotusolie zijn er tussen de 75.000 en 100.000 bloemen nodig. Een erg kostbaar olietje dus.
Mooie dingen met een mooie bloem
Al met al heel logisch dat je een hanger wil met een lotus, of van die waxinelichtjes houders die je in alle kleuren van de chakraregenboog kan kopen. Want - zonder alle verhalen eromheen - is de lotusbloem ook simpelweg een prachtige bloem. Geen straf om je daarmee te omringen.
Ben jij gek op de lotus en ook into yoga? Bij Yogashop hebben ze een paar mooie yogamatten met een lotusbloem erop. Zoals deze zachtroze mat met een Mehndi lotuspatroon. Als cadeautje zorgt deze chakrakaars ongetwijfeld voor verraste blikken.
